Speak Out, Call In - Maggie Mapes

Doim uyatchan, omma oldida hech bir so'z aytmaydigan odam bo'lganman. Hech kimni e'tiborini tortishni xohlamaganman. Menimcha, eng ko'p noto'g'ri gapirib qo'yishdan uyalganman. Lekin 1-semester uchun olgan Public Speaking darsimdagi birinchi nutqimda sezdimki, o'sha o'ta uyatchan qiz o'zgaribdi. Sinfning oldida o'zimni avvalgidek noqulay his qilmadim, barcha bilgan va tayyorlagan mavzumda gapirdim. Ular ham meni iliq kutib olishdi.

Aslida hammasi dars davomidagi professorni kuzatishlar va u tushuntirgan narsalarni qo'llash sababli yaxshi kechdi. Nega? Chunki professor har bir darsni o'z nutqi bilan boshlardi, qo'rqmaydi, bizdagi kechinmalarni tilga olib, unga tushuntirishlar beradi, birga hal qilishimizga ko'maklashadi. Eng muhimi esa o'zimizni qulay his qilish muhit yaratgan edi. Lekin doim ham bunday muhit bo'lmaydi-ku. Umuman begona insonlar orasiga tushib qolganimizda qanday nutq so'zlaymiz? Balki qo'rquv bizni terga tushishga undar?

Maggie'ning ushbu kitobida esa turli xil nutqlarning turi va ularga qanday tayyorlanish haqida so'z boradi. Ayniqsa, e'tiborimni tortgan jihat shundaki, davlat rahbarlarining, uzoqqa bormaylik-da, O'zbekistondagilarining nutqiy salohiyati bilan kitobda yozilgan va tajribamdan o'tgan usullar juda kam uchraydi. Monoton, zerikarli, ishonchsiz, hech qanday ilmiy asoslanmagan nutqlar hech kimning e'tiborini torta olmaydi. Yana bir nutqning faktori shundayki, tilning to'g'ri ishlatilishi ham unga o'zgacha ko'rk beradi. Ommaga tushunarsiz so'zlar, izohlarsiz terminlar esa diqqatni torta olmaydi. Faqatgina qog'ozga qarab o'qish, "eye-contact"ni saqlamaslik, auditoriyaning salohiyatni hisobga olmaslik esa eng katta xatolardandir. Xullas, kitobda har bir qadam birma-bir yoritilgan.

Umuman olganda, kitob universitetda textbook sifatida foydalandi, lekin hamma o'qishi uchun non-fiction asar hisoblanadi.